Borba protiv gojaznosti i medicinski turizam

Gubljenje kilograma hirurgijom | Procedura u barijatrijskoj hirurgiji | Oporavak | Kako se odlučiti za pravu kliniku?

Gojaznost je jedna od najrasprostranjenijih bolesti današnjeg doba. Prema poslednjim podacima koje je objavio Republički zavod za statistiku u januaru 2023. godine, u Srbiji je u populaciji preko osamnaest godina 36,3% predgojaznih osoba od toga 43,2% muškaraca i 29,8% žena, dok je gojaznih osoba u ukupnoj populaciji 17,3% od čega muškarci čine 19,5% i žene 15,2%. 

Gojaznost nastaje kada količina kalorija unetih u organizam prekorači količinu potrošene energije, telo skladišti taj višak kalorija u ćelije masnog tkiva. Ona ne predstavlja samo medicinski problem već i socio-kulturni. Mogući razlozi za veliku rasprostranjenost ovog stanja jeste promena životnih navika. Sedalni način života i rada, odnosno sve manje hodamo i vozimo bickl, sve više poslova obavljamo za računarom, sedimo za TV-om i premeštamo se iz jednog sedećeg položaja u drugi. Zatim, visokokalorična brza hrana koja je bogata mastima dovela je do toga da to budu glavni razlozi za nastanak epidemije gojaznosti širom sveta.

Kada je u pitanju borba sa gojaznošću, primenjuju se pre svega tradicionalne metode skidanja kilograma - razne dijete, promene životnih navika, vežbanje... Međutim, i pored truda neke osobe ne mogu da ostvare rezultate ovim metodama. Tek kada se iscrpe mogućnosti konzervativnog smanjenja telesne mase potrebno je posavetovati se sa hirurgom.

Gubljenje kilograma hirurgijom

Gubljenje telesne mase može da se reši hirurškim putem, odnosno metodom barijatrijske hirurgije. Ona danas predstavlja zlatni standard kada je u pitanju lečenje patološke gojaznosti. Ovaj vid operativnog lečenja zove se i metabolička hirurgija jer smanjenje prekomerene telesne mase utiče na pridružena oboljenja kao što su:

• dijabetes,
• insulinska rezistencija,
• visok krvni pritisak,
• artroza...  

Barijatrijski hirurg mora da poseduje veštine odgovornog i kvalitetnog abdominalnog hirurga jer operativne tehnike podrazumevaju znanje u smislu manipulacije želucem, jednjakom, tankim crevima, a često je neophodno uporedo rešavati i druge problema, kao što su kalkulozna žučna kesa ili želudačna kila. Iskusan hirurg svodi mogućnost komplikacije prilikom ovog zahvata na minimum. Svojim poznavanjem drugih aspekata i oboljenja digestivnog trakta omogućava da se postignu što bolji operativni rezultati, kako u cilju smanjenja telesne mase, tako i u smislu poboljšanja kvaliteta života.

Procedura u barijatrijskoj hirurgiji

Čitav proces koji vodi tim lekara u barijatrijskoj hirurgiji zahteva sledeće:

• susret uživo - pre nego što dođe do samog operativnog postupka, neophodno je uraditi biohemijske analize i određivanje adekvatne terapije ako za njom ima potrebe. Osim saradnje sa nutricionistom i korekcijom ishrane, veoma je bitno pacijenta uputiti i na psihološku podršku s obzirom da ovaj zahvat predstavlja ne samo promenu izgleda pacijenta, već i promenu njegovih životnih navika. Ovaj proces traje oko godinu dana i naziva se dijetetsko prilagođavanje. Za to vreme pacijent gubi određene kilograme i na osnovu uspešnosti odlučuje se da li će se pacijent operisati. Bez obzira na to što se pacijenti u ovom vremenskom periodu prate i testiraju, anesteziolog može pred operaciju da zatraži dodatne testove ukoliko smatra da je to neophodno.
• odgovorno lečenje - bez obzira na to što se pacijenti u ovom vremenskom periodu prate i testiraju, anesteziolog može pred operaciju da zatraži dodatne testove ukoliko smatra da je to neophodno. Ova odluka je izražena kod pacijenata sa pridruženim oboljenjima jer su oni u posebnom riziku za potencijane komplikacije, te je odgovoran pristup lečenju neophodan.
• postoperativno praćenje - sama operacija je takva da pacijenti nemaju velike rezove, te minimalno invazivan pristup pacijentu obezbeđuje brz oporavak.

Oporavak od barijatrijske hirurgije

Prvenstveno treba imati u vidu to da je ovo hirurška procedura i da iako su današnji trendovi doveli do ekspanzije zdravstvenog turizma, ovakve ozbiljne procedure ne treba promovisati kao trodenevni izlet. Kao što je navedeno, barijatrijska hirurgija se bavi pacijentima koji neretko imaju udružene bolesti, te odgovorno lečenje zahteva više od pomenutih dana. Odgovorno lečenje smanjuje postoperativne komplikacije koje se mogu javiti ali i daje adekvatnu podršku pacijentima sa patološkom gojaznošću.

Odmah nakon barijatrijske procedure, operisana osoba treba da konzumira bistre supe, razblažene voćne sokove, napitke bez šećera... Dijeta traje dok se digestivni trakt ne oporavi od ove hirurške procedure. Zatim je potrebno unositi kašaste obroke od voća i povrća, kao i visokoproteinske obroke koji su tečni ili kašasti, i tako najmanje dve nedelje. Kasnije se uvode meka mesa i mlečni proizvodi, a hranljive namirnice bogate ugljenim hidratima se izbegavaju tokom početnog perioda gubitka težine. Redovne kontrole i praćenje zdravstvenog stanja operisanog pacijenta su obavezne.

Kako se odlučiti za pravu kliniku?

S obzirom na ozbiljnost ovog zahvata i postoperativni tok koji očekuje osobe koje se odluče na ovakvu proceduru, veoma je bitno detaljno istražiti koje klinike pružaju adekvatne usluge za pacijenta. Cena jeste značajna za donošenje odluke, međutim treba biti obazriv kada je u pitanju zdravlje. Neretko se susrećemo sa ponudama takozvanog zdravstvenog turizma, pogotovo u inostranstvu, sa različitim "paket aranžmanima" od nekoliko dana, pritom ne uzimajući u obzir sve faktore - od medicinskog tima, higijenskih uslova, kvaliteta materijala, broja dana provedenih u klinici pod nadzorom stručnog osoblja. Kod takvih vrsta aranžmana, komunikacija u vezi sa procedurom se vrši sa operaterom putem e-maila ili telefona i ona nije efektivna. Takođe, ukoliko se ukaže potreba za kontrolnim pregledom, nije ga moguće obaviti u ustanovi gde je pacijent operisan.

Lekari kod kojih možete zakazati pregled u vezi barijatrijske hirurgije:

• Dr. sci. med Đorđe Bajec, opšti hirurg,
• Doc. dr Dejan Veličković, opšti hirurg,
• Ass. dr sci. med. Vladimir Šljukić, opšti hirurg,
• Ass. dr sci. med. Mihailo Bezmarević, opšti hirurg.