Pregled fizijatra

Fizijatar je lekar specijalista fizikalne medicine i rehabilitacije. Fizikalna medicina primenjuje mnoge oblike fizičke energije u lečenju, kako one koje srećemo u prirodi (svetlost, toplota, svojstva vode i vazduha), tako i potpuno veštačke (laser). U skladu sa tim, fizikalna terapija obuhvata: termoterapiju (terapija toplotom I krioterapija – terapija hlađenjem), elektroterapiju, lasersku terapiju, magnetoterapiju, sonoterapiju (terapiju ultrazvukom), kinezioterapiju (terapiju fizičkim vežbanjem), mehanoterapiju (terapiju raznim vrstama masaža)…

Metode fizikalne terapije i rehabilitacije često zahtevaju lečenje u hospitalnim uslovima, odnosno specijalizovanim centrima (banjama).

Pregled fizijatra traje najmanje pola sata i sastoji se od uzimanja anamneze i specijalnog fizijatrijskog pregleda.

Anamneza je opšti deo pregleda, podrazumeva uzimanje pacijentovih ličnih podataka, istorije osnovne bolesti, eventualnih pridruženih bolesti, ranijih bolesti i operacija, alergija na hranu i lekove, pacijentovih navika (pušenje, alkohol, psihoaktivne supstance), porodične i socio-epidemiološke anamneze. Sa lekarom treba ostvariti otvoren odnos i navesti sve podatke o bolesti kojih možete da se setite, čak i ako Vama deluju beznačajno.

Fizijatrijski pregled je klinički deo pregleda koji obuhvata:

Procenu hoda i držanja tela tj. posture (posmatra se visina ramena, lopatica, karličnih kostiju…);
Obim pokreta zglobova (vrstom uglomera-goniometrom) uz procenu aktivne i pasivne pokretljivosti kičme;
Ispitivanje mišićne snage (MMT testom ili ređe dinamometrom) kao i ispitivanje tonusa i trofike mišića;
Ispitivanje refleksne aktivnosti;
Ispitivanje senzibiliteta i stanja periferne cirkulacije;
Uzimanje antropometrijskih mera;
ADŽ test (test aktivnosti dnevnog života) po potrebi.

U cilju razjašnjenja kliničke slike i pravljenja plana lečenja, lekar može zatražiti dopunska dijagnostička testiranja (laboratorijski pregled krvi I urina, RTG pregled, EKG pregled, CT (skener), MRI (magnetna rezonanca), EMNG (elektromioneurografija - neurofiziološko ispitivanje mišića, neuromišićne spojnice i perifernog neurona)...

Prva i najvažnija aktivnost u rehabilitaciji jeste definisanje funkcionalnog stanja pacijenta (pregled, evaluacija) iz čega proizilaze ciljevi i plan rehabilitacije (individualni terapijski plan), koji je specifičan za svakog pacijenta.

Fizijatar po potrebi konsultuje lekare drugih specijalnosti.

Indikacije:

1. Bolna stanja (bolovi u vratu, bolovi i trnjenje u rukama, bolovi u kičmi, naročito slabinskom delu, bolovi i trnjenje u nogama, ishijas (lumboishialgia), bolovi između lopatica, bolovi između rebara, bolovi u perifernim zglobovima)

2. Reumatološka oboljenja:

degenerativna (osteoarthritis, spondiloza, diskus hernije, artroze)
zapaljenska (reumatoidni artritis, psorijatični artritis, ankilozirajući spondilitis, giht),
vanzglobni reumatizam (karpalni, tarzalni, sindrom gornje aperture toraksa, hronični regionalni bolni sindrom)
osteoporoza

3. Stanja posle povreda, preloma i sportskih povreda (povrede mišića, ligamenata, zglobova, meniskusa)

4. Razna postoperativna stanja (operacija meniskusa, ukrštenih ligamenata kolena, ugradnje endoproteze kuka)

5. Razna neurološka oboljenja (oštećenja i povrede perifernih nerava, polineuropatije, diskus hernija…)

Kontraindikacije:

Kontraindikacije zaviste od vrste primenjene fizikalne terapije. Uopšteno, najčešća kontraindikacija za primenu fizikalne medicine jeste akutna infektivna bolest, odnosno akutna povreda i oštećenje. Pored ovoga razlozi za neizvođenje fizikalne terapije mogu biti:

poremećaj zgrušavanja krvi;
maligniteti;
dekompenzovana srčana insuficijencija;
ožiljno tkivo;
oštećen senzibilitet;
prisustvo pejsmejkera;
trudnoća;
menstruacija;
psihički poremećaji.