Piromanija

Uzrok nastanka

Moze biti različitog porekla. Jedan deo piromana je iz grupe mentalno zaostalih osoba ili starijih lica sa razvijenim procesima demencije. Drugi deo pripada psihopatologiji. U svim slučajevima postoji oslabljena kontrola impulsa koji često imaju karakter osvete, a ponekad piromanija proizilazi i iz seksualne frustracije.

Najveći broj slučajeva vezan je uz alkoholizam, tj. akutno opita stanja i antisocijalni poremećaj ličnosti, a povremeno ali značajno manje uz podmetanje požara vežu se i bolesnici u akutnoj fazi manije, psihotičnih poremećaja i ADHD-a u dece.

Klinička slika

Poremećaji kontrole impulsa predstavljaju grupu poremećaja za koje je bitno

nedostatak kontrole nad impulsima koji osobu podstiču na neku za nju štetnu aktivnost.

Izvođenje takvih radnji izaziva zadovoljstvo, pri čemu se najčešće ne javlja

osećaj krivice. Može se javiti kod dece i adolescenata, ali i u starijem uzrastu.

Češće se javlja kod muškaraca, skitnica, delikvenata, blaže mentalno retardiranih, kod osoba sklonih zloupotrebi alkohola, a kod žena su u kombinaciji sa piromanijom česti promiskuitet i kleptomanija. Osobe koje pate od spomenutog poremećaja često su opsednute vatrom, vatrogascima i takvom vrstom destrukcije od rane mladosti, oni u vatri i izazivanju požara uživaju. Uspešnim izazivanjem požara oslobađaju se snažne unutrašnje tenzije koja se u njima nakuplja pre samog čina, te na taj način postižu zadovoljstvo gledanjem ili učestvovanjem u požaru.

Dijagnoza

Dijagnostički kriterijumi za piromaniju su:

- Namerno i smišljeno podmetanje požara više od jednog puta

- Napetost ili emotivno uzbuđenje pre čina.

- Opčinjenost, zanimanje, znatiželja ili osećaj privlačnosti prema požaru i s njim

povezanim okolnostima

- Užitak, zadovoljstvo ili popuštanje napetosti prilikom podmetanja požara, posmatranja

ili učestvovanja u gašenju.

- Požar se ne postavlja zbog novčane koristi, kao izraz društveno-političke ideologije,

radi prikrivanja krivične aktivnosti, kao izraz besa ili osvete, radi poboljšanja

životnih uslova, kao odgovor na sumanutost ili halucinaciju ili kao rezultat

oštećene sposobnosti za prosuđivanje

Lečenje

Preporučuje se psihofarmakoterapija, učenje socijalnih veština, bihevioralna terapija, kreativna terapija, terapija sa ciljem prepoznavanja i ovladavanja svojim osećanjima, psihodinamska psihoterapija.