Strabizam (razrokost)

Uzrok nastanka strabizma

• Senzorni uzroci - ako se na oba oka stvaraju slike suviše različite da bi se mogle sjediniti. Svaka očna bolest može uzrokovati strabizam, npr. zamućenje rožnjače, urođena katarkata, bolesti mrežnjače i propadanje vidnog živca. Važni su i optički činioci: dalekovidost i kratkovidost na jedno oko.
• Anatomski uzroci - suženje kostiju oko oka (kraniostenoze), preveliki razmak između očiju (hipertelorizam), promene u mišićima - njihovim pripojima, razvijenosti, dužini i jačini.
• Inervacijski uzroci (poremećaji nervnog tkiva) - mogu biti poremećaji akomodacije i divergencije, slabo spajanje slika ili centralni poremećaji u mozgu. Dalekovido oko prejako akomodira pa može nastati tzv. akomodativni strabizam. To se javlja kod dalekovidosti srednje jačine , kod manjih dalekovidosti nalaze se skriveni strabizmi. Kod kratkovidih osoba postoji sklonost divergentnom strabizmu jer oni ne moraju akomodirati na blizinu da bi oštro videli. Kod visoke kratkovidosti javlja se konvergentni strabizam jer te osobe moraju sve da približe očima da bi videli. Strabizam se može naći kod dece koja su prebolela upalu mozga (encefalitis).
  

Vrste strabizma

• Konkomitantni strabizam - skretanje oka je jednako u svim smerovima pogleda, svi očni mišići normalno funkcionišu, a postoji samo poremećaj položaja očiju. Dakle, pokretljivost oka je normalna. Konkomitantni strabizam može biti urođen ili nastaje rano u detinjstvu, do treće godine.
• Kod paralitičkog strabizma oko zaostaje u smeru paralizivanog mišića. Veličina skretanja oka se menja, a ugao je veći u smeru delovanja paralizovanog mišića i pri fiksaciji bolesnim okom.

Prema položaju oka, razlikujemo

• konvergentni strabizam (ezotropija) kod koga je jedno oko skreće put unutra
• divergentni strabizam (egzotropija) kod kojeg je skretanje oka prema spolja

Telo razvija zaštitne mehanizme od strabizma:

• potiskivanje ili supresija: najjednostavniji način borbe protiv dve različite slike jeste ignorisati jednu od njih. Potiskivanje (supresija) se ogleda u vidu supresijskog skotoma ( tačkasti ispad vida) koji je uglavnom smešten u centralnom delu vidnog polja
• anomalna retinalna korespondencija (ARK) nastaje zbog toga što obe slike ne padaju na centralnu tačku vida mrežnjače (retine). Centralna tačka zdravog oka i tačka na periferiji mrežnjače dobiju zajednički vidni pravac i ponašaju se kao korespondentne tačke. Na taj način se dve slike preklapaju i spajaju u jednu.
• slabovidost (ambliopija) razvija se kod dece koja za gledanje koriste samo jedno oko, dok se slika iz razrokog oka zanemaruje. Zato na zanemarenom oku slabi vid. Ovaj proces je različit od potiskivanja. Potiskivanje se pojavljuje jedino kada se oba oka koriste u isto vreme, dok se slabovidost razvija u zanemarenom oku. Ako se strabizam razvije nakon 8. godine, npr. zbog paralize očnih mišića, nijedan od ovih mehanizama se ne razvija i čovek ima diplopije (duple slike).

Lečenje strabizma

Tek ako konzervativna terapija nije uspešna može se razmišljati o hirurškoj.

Zakažite pregled kod oftalmologa: 

• Dr Nada Milić Zarić
• Dr Jasna Rebić Jelić
• Dr Dejan Rašić
• Dr Marija Karatoli
• Dr Nenad Petrović
• Dr Mirko Resan
• Dr David Simonovski
• Dr Elisaveta Stanić
• Dr Ferenc Varga
• Dr Miroslav Vukosavljević
• Dr Marija Žakula