Hipospadija

Hipospadija je urođeni poremećaj razvoja muškog genito - urinarnog sistema kod koga se spoljašnji otvor mokraćne cevi ne nalazi na vrhu penisa. Taj se otvor može nalaziti bilo gde od baze do površine penisa. Često je prisutna i zakrivljenost penisa pa postoji povezanost s drugim anomalijama mokraćnog sistema i interseksualnošću.

Učestalost

Uzrok nastanka

Hipospadija nastaje kad izostane spajanje dva mokraćna nabora u embrionalnom periodu. Bolest se recesivno nasleđuje s preskakanjem nekih generacija. Smatra se kako su važni i spoljašnji faktori koji deluju u određenom trenutku razvoja deteta, ali oni još nisu identifikovani.

 

Podela

Prema mestu otvora mokraćne cevi osnovni oblici su:

 

• Anteriorna (prednja) hipospadija - najčešće se nalazi, čak u 70% slučajeva, a deli se na podgrupe: glanularna - otvor je na donjoj površini glavića penisa, koronalna - otvor se nalazi u brazdi između glavića i tela penisa, anteriorna penilna - otvor je u prednjoj donjoj trećini penisa.
• Srednja hipospadija - otvor mokraćne cevi je u srednjoj trećini penisa. Ređe se nalazi; kod 10% slučajeva.
• Posteriorna (zadnja) hipospadija - nalazi se kod 20% slučajeva, a deli se na podgrupe: posteriorna penilna - otvor na zadnjoj trećini penisa, penoskrotalna - otvor pri bazi penisa (10-15%), skrotalna - otvor mokraćne cevi nalazi se u skrotumu, perinealna - otvor se nalazi na međici.

Klinička slika

Otvor mokraćne cevi ne nalazi se na vrhu penisa. Često postoji nepravilan prepucijum, kožica koja prekriva glavić penisa. Frenulum obično nedostaje. Glavić s prednje strane može imati oblik ploče. Penis može biti savijen prema napred (curvatura penis). Mogu postojati različiti stupnjevi poremećaja građe sunđerastog tela, vezivnih ploča, kože i drugih delova penisa.

 

Hipospadiju u 10 - 33% mogu pratiti udružene regionalne (kriptorhizam 15%) ili udaljene anomalije. Uz nju se često javljaju bubrežne abnormalnosti kao što su dvostruki bubreg na jednoj strani (ren duplex) i poremećena lokalizacija bubrega  (bubrežna ektopija). Ponekad je skrotum (mošnice) nepotpuno oblikovan i može se sastojati od više vrećica i režnjeva sa strane ili oko penisa. Kriptorhizam (nespušteni testis) čest je naročito kad je genitourinarni sistem, nepotpuno oblikovan.

Interseksualni poremećaj nastaje kad dete koje je genetski muško ili žensko razvije karakteristike suprotnog pola zbog hromozomskog ili hormonskog poremećaja. Kod dečaka koji imaju hipospadiju i nespušten testis veća je verovatnost postojanja interseksualnosti. Svaka je hipospadija oblik muškog pseudo-hermafroditizma.

Dijagnoza

Samim pregledom može se postaviti dijagnoza hipospadije, dodatnim pregledima ispituje se genitourinalni sistem i prisutnost dodatnih poremećaja građe.

Lečenje

Većina slučajeva hipospadija nalazi se na glaviću penisa ili naboru između glavića i tela penisa pa se lečenje sprovodi u estetske svrhe, ako se uopšte sprovodi. Ako je otvor na nekom drugom mestu lečenje je neophodno kako bi se omogućilo mokrenje u stojećem položaju, normalan oblik penisa i pravilan izlazak sperme tokom seksualnog odnosa što je nužno za postizanje trudnoće.

 

Lečenje je potrebno započeti od 6 - 18. meseca, najviše zbog psiholoških razloga, a ponekad i zbog oštećene funkcije ili nemogućnosti mokrenja stojeći. Hipospadija se u većini slučajeva može lečiti rekonstruktivnom hirurgijom (uretroplastika).