Borrelia recurrentis

Krpelj-običan insekt ili nešto više?

Sa suncem i lepim vremenom dolazi i potreba za provođenjem više vremena u prirodi i omiljeno sedenje na travi, gde često društvo budu krpelji. Koliko su krpelji opasni i kako se sačuvati od istih?

Sigurno ste čuli da samostalno vađenje krpelja nije preporučljivo i da je odlazak kod doktora obavezan. Ovo je tako zato što postoje krpelji koji su zaraženi, a da to jednostavno ne može biti uočljivo na samom krpelju ili pri ujedu, obzirom da se ne razlikuje od ujeda nezaraženog krpelja. Bakterija kao što je Borrelia recurrentis je izazivač povratne groznice, koju uzrokuje baš krpelj.

Kada ova bakterija dospe u organizam čoveka aktivira se imunski sistem i dolazi do produkcije antitela. Antitela ne mogu da ubiju sve bakterije, pa bolest može da se ponovi i više puta. Otuda i naziv „povratna groznica“.

Kako se zarazimo i ko je prenosilac?

Borrelia recurrentis je izazivač epidemijskog tipa povratne groznice, a prenosi je bela vaš. Borelije se nalaze u hemolimfi (telesna tečnost koja cirkuliše kroz sudove i međutkivne prostore) inficirane vaši. Infekcija nastaje kada se, zbog  svraba pri ujedu vaši, češanjem i trljanjem zgnječi vaš, i na taj način se unese u kožu. Prvi simptomi se pojavljaju posle nedelju dana, a to su malaksalost, glavobolja, bolovi u mišićima i visokom temperaturom do 40°C. 

Bakterija dospeva u krv, a može se naći i u slezini, jetri... Ovo stanje pacijenta traje oko 3-7 dana, posle čega nastupa afebrilno stanje, gde se simptomi iznova javljaju, ali blažeg toka. Ovaj ciklus bolesti može se ponoviti i do pet puta.

Uzročniči endemskog tipa povratne groznice su meki krpelji, koji pri ujedu unose boreliju. Rezervoar zaraze su glodari i krpelji. Simptomi su slični kao i kod epidemijskog tipa.

Dijagnoza, prevencija i lečenje

Dijagnoza se postavlja pregledom preparata iz krvi uzete u febrilnom periodu. U periodu kada pacijent ima visoku temperaturu u krvi se nalazi veliki broj  Borrelia recurrentis.

Za prevenciju epidemijskog tipa povratne groznice najvažnija je depedikulacija, odnosno uništavanje vaši, kao i higijena koja mora biti na visokom nivou. Za prevenciju endemskog tipa su bitni deratizacija i dezinsekcija, kao i upotreba zaštitne odeće pri odlasku u prirodu.

Veoma važno je pregledati telo nakon boravka u prirodi, a u slučaju ujeda krpelja otići kod lekara da radi odstranjivanja krpelja.

Za lečenje ove bakterije koriste se tetraciklini, eritromicin i penicilini.