Rak štitne žlezde (Karcinom tireoideje)

Vrste karcinoma štitne žlezde

Papilarni karcinom čini 60 do 70% svih karcinoma štitne zlezde, žene obolevaju 2 do 3 puta češće nego muškarci i češći je u mlađem dobu. Ako se javi u starijem uzrastu uglavnom je maligniji.

Folikularni karcinom čini otprilike 15 % karcinoma štitne zlezde, češći je kod starijih osoba i u muškaraca, a maligniji je od papilarnog. Širi se krvnim putem i daje udaljene metastaze.

Anaplastični karcinom čini 10% ili manje svih karcinoma štitne zlezde,  uglavnom se javlja kod starijih i nešto češće kod muškaraca. Manifestuje se kao nagli porast štitne zlezde i prisutan simptom je bol.  80% bolesnika umire unutar godine dana od postavljanja dijagnoze.

Medularni karcinom se može javiti pojedinačno, pa se obično javlja na jednoj strani, ili se može nasleđivati familijarno i takvi se oblici obično javljaju na obe strane. Najčešće se otkriva kao asimptomatski čvor štitnjače, a najbolje se testira merenjem povišene koncenracije kalcitonina (hormon odgovoran za metabolizam kalcijuma).

Klinička slika

Tumor može da otkrije sam pacijent ili lekar kao solitarni (pojedinačni cvor) na vratu u predelu štitne žlezde. On može da raste postepeno ali i naglo, može biti bolan i može davati tegobe poput otežanog gutanja ili disanja.

Dijagnoza

Pored kliničkih znakova kao što su brzo povećanje čvora, izuzetna čvrstina i fiksiranost za okolna tkiva veoma je važna nuklearno-medicinska, ultrasonografska a posebno aspiracijsko citološka i histološka dijagnostika.

Lečenje

Lečenje se sastoji od totalnog odstranjivanja štitne žlezde (totalna tireoidektomija) i limfnih čvorova nakon čega se daju hormoni kojima se potiskuje izlučivanje tireotropnog hormona iz hipofize (TSH), kako bi se smanjila mogućnost ponovnog rasta karcinoma, kao i zračenje radioaktivnim jodom.

Komplikacije

Komplikacije su posledica lokalne invazije vratnih organa ili udaljenih metastatskih promena.

Prevencija

Delimična prevencija se postiže racionalnim ograničavanjem dijagnostičke i terapijske primene izvora jonizujućeg zračenja pre svega kod dece i adolescenata.

Zakažite pregled kod endokrinog hirurga:

• dr Vladan Živaljević
• dr Milan Jovanović
• dr Rastko Živić
• dr Božidar Odalović
• dr Toplica Bojić - Niš